Boyabat Ağzında Gün Adları
Boyabat Ağzında Gün Adları
Haftanın günleri Boyabat halkı tarafından şu sıralanır:
1. Deri Pazar
2. Bazar (Pazar) Pazartesi
3. Baziyertesi (Pazartesi) Salı
4. Çarşamba Çarşamba
5. Perşembe Perşembe
6. Cuma Cuma
7. Cumiyertesi Cumartesi
Şimdi bu günleri sırasıyla açıklayalım
1. Deri: Pazar gününe verilen addır. Bu güne deri denilmesiyle ilgili olarak çeşitli söylentiler varsa da bunlar kesinlik ifade etmezler. Bekir BAŞOĞLU bunları şu şekilde ifade etmiştir :
a) Boyabat Kalesi’ne bir baskın yapılmış, çarpışmada saldırganlar yenilmiş, yakalananların derileri yüzülerek kale surlarına ve burçlarına asılmıştır. Deri asma olayı Pazar Günü olduğu için bu güne deri denilmiştir.
b) Boyabat pazarı, Pazartesi günü kurulduğu için kasaplar hayvanları Pazar Günü keserler ve derilerin de kurutmak için kalenin surlarına asarlarmış (Halkın o dönemde Kale ve çevresinde yaşadığı düşünülmelidir.) Derilerin asıldığı Pazar Gününe halk da “deri” demiştirc) Pazar, Pazartesi Günleri kurulduğu için uzak köyler kasabaya Pazar Gününden gelir, kaleye girerlermiş. Bu nedenle “girilen gün” ya da “giregün” sözcüğü deriye çevrilmiştir, böylece Pazar’a “derigün” denmiştir.1
2. Bazar (Pazartesi): Gününe verilen isim ve Boyabat’ın haftalık büyük pazarı bu gün kurulduğu için bu adla anılır. Halk “Bazar” şeklinde kullanır. Yerel ağızda B ve P harflari birbirlerinin yerine kullanıldığı için bu normaldir. Örnek verecek olursak Parmak, Pabuç, Pahalı, Pastırma, Patlıcan kelimeleri yerine Barnak, Babuç, Bahalı, Basdırma, Batlıcan kelimelerinin kullanılması gibi.
3. Baziyertesi (Salı): “Pazar ertesi olan gün” anlamında kullanılır ve halk tarafından “Baziyertesi” şeklinde telaffuz edilir. Pazar Gününü takip eden gün olduğu için “Pazar ertesi” anlamına Salı Gününe bu isim verilmiştir.
4. Cumiyertesi: Cumartesi anlamında kullanılır ve “Cumiyertesi” şeklinde telaffuz edilir. Cuma söylenirken değişmemesine rağmen Cumartesi günü kullanımında böyle bir değişiklik gösterir. Diğer günler söyleniş ve yazılış olarak aynıdır.
